TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TIP (TAT) YAKLAŞIMLARI
Son zamanlarda ülkemiz, toplumu olarak tamamlayıcı ve alternatif tıp yaklaşımlarına ilgi artmış ve kullanımında da artışlar yaşanmaktadır. Dünya nüfusunun en az 1/3’ünün bu tip uygulamalara başvurduğu veya bu uygulamaların ürünlerini kullandığı tahmin edilmektedir. Sonuç olarak küresel anlamda diğer toplumlarda da bu yaklaşımlara olumlu bir tutum geliştirmektedir. Bazı bilim insanları da yaklaşımların etkinliğine inanan hem araştıran hem de çalışmalarını aktaran bir tutum sergilerken pek çoğu kuşku ile bakmaktadır. Bu nedenle, yaklaşımların etkinliği hala araştırılmaktadır. İnsanların birçoğu da hala araştırılmakta olan çalışmaların sonuçları kendileri için önemli olmadan bu yaklaşımların yararlı olduğunu düşünüyor. Ancak bilinçli de bilinçsiz de olsa TAT yaklaşımlarını çokça kullanan bir toplum olduğumuzdan yöntemleri kullanırken konuyla ilgili uzman kişileri rehber almak gerekmektedir.
NE DEMEK?
TAT yaklaşımlarını anlayabilmek ve kullanabilmek için ‘’Tamamlayıcı’’ ve ‘’Alternatif’ terimlerinin ne anlamda kullanıldığını bilmek doğru olacaktır. ‘’Tamamlayıcı’’ yaklaşımlar uygulanan standart tedaviyi destekler, kişinin iyilik halini ve bakımını güçlendiren yaklaşımları içermektedir. ‘’Alternatif’’ yaklaşımlar ise standart tedavinin yerine kullanılan fakat bilimselliği kanıtlanmamış olan yaklaşımları içermektedir.
TAT YAKLAŞIMLARI NELERDİR?
Amerika Ulusal Sağlık Enstitüsü yaptığı çalışmalarla TAT yaklaşımlarını 5 gruba ayırıp etkinliklerini açıklamaya çalışmıştır. Bu yaklaşımlar şunlardır.
- Enerji Yaklaşımları
Reiki ve terapötik dokunma gibi bireyin biyoenerji alanını harekete geçirmek amacıyla bireyin bedenine basınç uygulama veya terapistin ellerini bireyin enerji alanına koyarak uygulanan yaklaşımlardır.
- Alternatif Tıbbi Sistemler
Geleneksel tıp yaklaşımı gelişmeden önce hastaları tedavi etmek için yapılan uygulamaları içerir. Batı kültürlerinde kullanılanları; homeopati ve halk şifacılığı, batılı olmayan kültürlerde geleneksel Çin tıbbı ve Ayurveda’dır.
- Bilişsel-Davranışsal Yaklaşımlar
Beden fonksiyonları iyileştirmek ve semptomları hafifletmek amaçlı bilişsel kapasiteyi kuvvetlendiren yaklaşımlardır. Meditasyon, dua etme, zihinsel şifa ve sanat terapi, müzik terapi veya dans terapi bilişsel-davranışsal TAT yaklaşımı olarak kabul edilmektedir.
- Manipulatif Yaklaşımlar
Vücuttaki bir ya da birden fazla parçanın/ uzvun hareket ettirilmesiyle uygulanır şifa temelli yaklaşımlardır. Kiropraktik manipülasyonlar, masaj ve refleksoloji bu yaklaşımlardandır.
- Biyolojik Yaklaşımlar
Yiyecek ve vitaminler gibi doğada bulunan maddelerin kullanıldığı yaklaşımlardır. Bu noktada bilim insanlarının tavsiye ettiği şey bu yaklaşımların bilimsel etkinliği kanıtlandıktan sonra kullanılması gerektiğidir. Ağızdan alınan bazı besin destekleri (bitkisel ürünler ve yüksek dozda vitamin ve mineral )ilaçların yan etkilerini arttırma veya ilaçla etkileşime girerek ilacın etkinliğini yok edebileceğinden dikkatli kullanılmalı ve tedavileriyle olan etkileşimi konusunda hekime ve hemşireye danışılması oldukça önemlidir.
