Bu makalemizde bartholin kisti nedir, bartholin kistinin belirtileri ve bartholin kistinin tedavisi gibi konulara değineceğiz.
Bartholin‘in (BAHR-toe-linz) bezleri vajinal açıklığın herhangi bir tarafında bulunur. Bu bezler vajinayı yağlamaya yardımcı olan sıvıyı salgılar.
Bazen bu bezlerin açıklıkları tıkanır ve sıvının salgı bezine geri dönmesine neden olur. Sonuç olarak, bir Bartholin kisti olarak adlandırılan durum nispeten ağrısız şişliktir. Kist içindeki sıvının enfekte olması halinde, iltihaplı doku ile çevrili bir irin toplanması gelişebilir (apse).
Bartholin kisti veya apsesi yaygındır. Bartholin kistinin tedavisi kist büyüklüğüne, kistin ne kadar ağrılı olduğuna ve kistin enfekte olup olmadığına bağlıdır.
Bazen evde tedavi, ihtiyacınız olan her şeydir. Diğer durumlarda, Bartholin kistinin cerrahi drenajı gereklidir. Bir enfeksiyon meydana gelirse, enfekte olmuş olan Bartholin kistini tedavi etmek için antibiyotikler yardımcı olabilir.
Bartholin Kistinin Belirtileri Nelerdir?
Eğer küçük, enfekte olmamış bir Bartholin kistiniz varsa, bunu fark etmeyebilirsiniz. Eğer kist büyürse, vajinal açıklığın yakınında bir yumru veya kitle hissedebilirsiniz. Bu kist genellikle ağrısız olmasına rağmen, bazı durumlarda ağrı olabilir.
Bir Bartholin kistinin tam enfeksiyonu birkaç gün içinde ortaya çıkabilir. Diğer belirtiler ise:
- Vajinal açıklığın yakınında bir ağrı ve ağrılı yumru
- Yürürken veya otururken rahatsızlık
- İlişki sırasında ağrı
- Ateş
- Bartholin kisti veya apsesi, vajinal açıklığın sadece bir tarafında tipik olarak ortaya çıkar.
Vajinanın açıklığının yakınında ağrılı bir yumru varsa, iki veya üç günlük bir bakımdan sonra iyileşmeyen bir ağrınız varsa, örneğin bölgeyi ılık suya (sitz banyosu) batırın. Ağrı şiddetli ise, hemen doktorunuzla bir randevu alın. Ayrıca vajinal açıklığınızın yakınında yeni bir yumru bulduğunuzda ve 40 yaşın üzerindeyseniz derhal doktorunuzu arayın. Nadiren de olsa bu tür bir şişlik, kanser gibi daha ciddi bir sorunun işareti olabilir.
Bartholin Kisti Nedenleri Nelerdir?
Uzmanlar, Bartholin kistinin nedeninin bir sıvı yedeği olduğuna inanırlar. Sıvı, bezin (kanal) açılması tıkanıklığa uğrayarak, muhtemelen enfeksiyon veya yaralanma nedeniyle birikebilir.
Bartholin kisti enfekte olabilir ve bir apse oluşturabilir. Escherichia coli (E. coli), gonore ve klamidya gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara neden olan bakteriler dahil olmak üzere birçok bakteri enfeksiyona neden olabilir.
Bartholin Kisti Komplikasyonları Nelerdir?
Bartholin kisti veya apsesi tekrarlayabilir ve tekrar tedavi gerekebilir.
Bartholin Kisti Nasıl Önlenir?
Bartholin kistini önlemenin bir yolu yok. Bununla birlikte, daha güvenli cinsel birliktelik uygulamaları – özellikle de prezervatif kullanımı – ve iyi hijyen alışkanlıkları, kist enfeksiyonu ve apse oluşmasını önlemeye yardımcı olabilir.
Bartholin Kisti Nasıl Teşhis Edilir?
Bartholin kistini teşhis etmek için doktorunuz:
- Tıbbi geçmişiniz hakkında sorular sorabilir
- Pelvik muayene yapabilir
- Cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyonu test etmek için vajinanızdan veya serviksten oluşan salgılardan bir örnek alabilir.
- Postmenopozal veya 40 yaşın üzerinde kanserli hücreleri kontrol etmek için kitle (biyopsi) testi önerebilir
- Kanser endişesi duyuluyorsa, doktorunuz sizi kadın üreme sistemi kanserlerinde uzmanlaşmış bir jinekologa yönlendirebilir.
Bartholin Kisti Tedavisi Nasıldır?
Genellikle bartholin kisti hiçbir tedavi gerektirmez (özellikle kist herhangi bir belirti veya semptom göstermezse). İhtiyaç duyulduğunda, tedavi kistin büyüklüğüne, rahatsızlık düzeyinize ve enfekte olup olmadığına bağlıdır, bu da apse ile sonuçlanabilir.
Doktorunuzun önerebileceği tedavi seçenekleri şunları içerir:
- Sitz hamamları: Üç veya dört gün boyunca günde birkaç kez birkaç inç ılık su (sitz banyosu) ile dolu bir küvete daldırmak, küçük, enfekte bir kistin kendi kendine kopmasına ve tahliye olmasına yardımcı olabilir.
- Cerrahi drenaj: Enfekte veya çok büyük olan bir kisti tahliye etmek için ameliyat gerekebilir. Bir kistin drenajı lokal anestezi veya sedasyon kullanılarak yapılabilir. Prosedür için doktorunuz kistte küçük bir insizyon yapar, tahliye edilmesine izin verir ve daha sonra insizyona küçük bir lastik tüp (kateter) yerleştirir. Kateter insizyonu açık tutmak ve tam drenaj sağlamak için altı haftaya kadar yerinde kalır.
- Antibiyotikler: Doktorunuz, kistiniz enfekte olursa ya da testler cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon olduğunu gösteriyorsa, bir antibiyotik reçete edebilir. Fakat apse uygun şekilde drene edilirse, antibiyotiklere ihtiyacınız olmayabilir.
- Marsupializasyon: Kistler nüksederse veya sizi rahatsız ediyorsa, bir marsupiyalizasyon (mahr-soo-pee-ul-ih-ZAY-shun) prosedürü yardımcı olabilir. Doktorunuz, 1/4 inç (yaklaşık 6 milimetre) uzunluğunda kalıcı bir açıklık oluşturmak için bir drenaj insizyonunun her iki tarafına dikişler yerleştirir. Tedaviden birkaç gün sonra drenajı desteklemek ve tekrarlanmayı önlemek için bir kateter yerleştirilebilir.
Nadiren, yukarıdaki prosedürler ile etkin bir şekilde tedavi edilmeyen inatçı kistler için doktorunuz Bartholin bezini çıkarmak için ameliyat önerebilir. Cerrahi tedavi genellikle genel anestezi altında bir hastanede yapılır. Bezin, cerrahi olarak çıkarılması işlemden sonra daha fazla kanama veya komplikasyon riski taşır.
Evde Bartholin Kisti Tedavisi Nasıldır?
Günlük olarak günde birkaç kez ılık suda ıslatma, enfekte olmuş bir Bartholin kisti veya apsesini çözmek için yeterli olabilir.
Enfekte bir kist veya apse tedavisi için cerrahi bir işlemden sonra, ılık suya daldırmak özellikle önemlidir. Sitz banyoları bölgeyi temiz tutmaya, rahatsızlığı hafifletmeye ve kistin etkili drenajını sağlamaya yardımcı olur. Ağrı kesiciler de yardımcı olabilir.